Feedback geven en ontvangen zijn essentiële vaardigheden voor elke begeleider. Als je je lichaam leert inzetten bij het geven van feedback geeft dat waardevolle informatie. In Embodied Learning werken we met wat ik noem: ‘Embodied Feedback’. Dit is een manier van feedback geven die gebaseerd is op waarnemen zonder oordeel. Vaak spiegel je iets terug waar de ander zich niet bewust van was, waardoor de mogelijkheid ontstaat om te leren. 

Feedback is altijd subjectief

Het instrument voor het geven van feedback is je eigen, subjectieve waarneming. We zijn al snel geneigd te denken dat onze beleving de waarheid is, maar in feite is die heel subjectief. Misschien ken je de Ladder of Inference, een model dat door organisatiepsycholoog Chris Argyris is ontwikkeld om duidelijk te maken hoe subjectief onze waarneming eigenlijk is. De methode is onder meer gebruikt door Peter Senge in het boek The Fifth Discipline. Het model maakt duidelijk hoe onze overtuigingen en acties ontstaan op basis van selectieve waarneming.

Je kunt leren om vanuit een meer open houding je overtuigingen en acties op te bouwen.

Wat is Embodied Feedback?

Het is een manier om feedback te geven met inbegrip van deze subjectiviteit.

Een voorbeeld. Als je gaat staan met je armen schuin naar boven, zou de ene waarnemer kunnen denken dat je een boom nadoet, de volgende meent dat je blijdschap uitdrukt, weer een ander denkt dat je je uitrekt. Dit soort interpretaties zijn als feedback niet relevant. Toch is juist dát het soort feedback dat we elkaar vaak geven in werksituaties: ‘Ik merk dat je de laatste tijd minder gemotiveerd bent, vind jij dit werk eigenlijk wel leuk?’ Je geeft een interpretatie van iemands gedrag vanuit jouw subjectieve ervaring. Maar het zou ook zo maar kunnen dat deze persoon thuis een langdurig ziek kind heeft.

Dit versta ik onder Embodied Feedback:

1. Vertel wat je letterlijk waarneemt, zonder oordeel: ‘Ik zag dat je armen schuin naar boven gericht waren’. ‘Je had een lach op je gezicht terwijl je in die houding stond.’ ‘ Het viel me op dat je meer op je linkerbeen stond dan op je rechterbeen’.

2. Vertel wat je waarneemt in je eigen lichaam.
Bijvoorbeeld: ‘Ik kreeg kippenvel toen jij in die houding ging staan’ of ‘Ik kreeg de neiging om naar achteren te leunen’ , ‘Ik kreeg een glimlach op mijn gezicht.’

Embodied Feedback in 5 stappen:

1. Vergeet alles wat je denkt te weten over feedback geven
2. Maak contact met je intentie om de situatie/groep/persoon te verrijken (niet om het beter te weten!)
3. Heb de moed om je kwetsbaar op te stellen – feedback is een kwetsbare situatie voor zowel gever als ontvanger
4. Wees in contact met je lichaamsbewustzijn en zet je zintuigen wagenwijd open: wat neem je waar?
5. Vertel wat je waarneemt, spreek alleen vanuit de ik-positie, in het besef dat je waarnemingen subjectief zijn

Embodied Feedback is overigens niet bedoeld als vervanging van gewone feedback. Als iemand iets doet waar je last van hebt of waar je blij mee bent, spreek diegene dan alsjeblieft gewoon aan. Gytha Heins deed een onderzoek naar aanspreekgedrag in organisaties en schreef er een leuk boek over: Aanspreken? Gewoon doen!

Embodied Feedback en collectieve intelligentie

In mijn workshops werk ik regelmatig met theateroefeningen. Na afloop geven de deelnemers elkaar Embodied Feedback: iedereen vertelt zijn/haar subjectieve, fysieke waarneming. Zo komen alle facetten van de diamant op een respectvolle manier in beeld. De collectieve intelligentie van de groep wordt voelbaar.  Dat zorgt voor ontroerende en verrassende leermomenten. In deze blog lees je meer over de kracht van collectieve intelligentie bij de begeleiding van groepen.

• Spiegelen brengt beweging

Embodied Feedback kan je inzetten om te spiegelen zonder oordeel, bijvoorbeeld:

• als je iemand coacht: ‘Het valt me op dat je voorhoofd gefronst is’, of ‘Ik zie dat je adem snel is’
• in een teamoverleg: ‘Ik zie dat we allemaal achteruit leunen’ of ‘Ik heb energie gekregen van dit overleg’
• als begeleider van groepen: om de collectieve wijsheid in de groep aan te spreken

Vaak is spiegelen voldoende om een situatie in beweging te brengen!

Meer Leren over Embodied Feedback?

• Lees mijn boek Stevig staan in intense situaties, met daarin een apart hoofdstuk over Embodied Feedback.
• In het programma Embodied Learning werken we veel met Embodied Feedback om elkaar te versterken.