Een luistercultuur ontwikkelen

“Zwijgen leren we pas in de loop van ons leven; spreken leren wij al eerder”- Lao Tse

Luisteren is essentieel voor de duurzame ontwikkeling van organisaties. Horen wat er werkelijk speelt en waar de situatie heen wil. Toch is werkelijk luisteren zeldzaam. Hoe draag jij bij aan de luistercultuur in je werkomgeving? 3 manieren om een luistercultuur in je organisatie te ontwikkelen.

Luisteren schept een leeromgeving

Het ontwikkelen van een luistercultuur is in de eerste plaats een kwestie van bewustwording. Als mensen in een organisatie zich bewust worden van hun luistergedrag, ontstaat de keuze om werkelijk te luisteren. Luisteren schept een situatie waarin je elkaar kan ontmoeten en van elkaar kunt leren, waarin conflicten worden voorkomen en oplossingen vanzelf ontstaan.

Luisteren versterkt meerstemmigheid

Embodied Learning kent verschillende werkvormen die bijdragen aan een verbeterde luistercultuur. Sommige zijn gebaseerd op gespreksvormen en het stellen van vragen, andere op eenvoudige bewegingsoefeningen. Al deze werkvormen zijn gericht op het versterken van de meerstemmigheid in de organisatie. Hoe meer stemmen worden gehoord, des te meer wijsheid komt naar boven. Om met Kenneth Blanchard te spreken: “None of us is as smart as all of us.”

Zo draag je bij aan een luistercultuur:

1. door vragen stellen

Luisteren kan je oefenen door het stellen van vragen in plaats van het geven van antwoorden. Vragen die voortkomen uit een onderzoekende houding. Bijvoorbeeld:

Hoe wordt in dit overleg/ons team/onze organisatie geluisterd?
Wat zijn kenmerken van onze luistercultuur?
Hoe willen we naar elkaar luisteren?

2. door niet-weten

Luisteren vraagt om een houding van niet-weten, oprechte nieuwsgierigheid. Je eigen oordelen opmerken en parkeren. Volledig aanwezig zijn, met al je aandacht. Niet-weten is een houding die je kunt leren. Je lichaam is daarbij een anker. Door bewustzijn van je lichaam oefen je om met je aandacht nergens anders te zijn dan in de huidige situatie. Zo inspireer je anderen om ook helemaal aanwezig te zijn.

3. door stilvallen

Luisteren vraagt om vertraging, onthijgen, stilvallen. Stilte kan je bewust inzetten, ook in moeilijke situaties. Je kunt bijvoorbeeld een overleg of een gesprek laten stilvallen om te ervaren hoe de situatie zich ontvouwt. Door de deelnemers te vragen even niet te praten maar de situatie te ervaren. Zo ontstaan oplossingen zonder hard te werken.